Page 154 - congress

ORAL PRESENTATION / SÖZLÜ SUNUM

Klordioksitin Enfeksiyon Etkenlerine Karşı Etki Mekanizmaları ve Tek Sağlık Uygulamaları

Klordioksit (ClO₂), klasik klor bileşiklerinden farklı olarak suda çözünmüş gaz formunda

bulunan, yüksek oksidasyon potansiyeline sahip güçlü bir ajandır. Serbest radikaller

oluşturan tek biyosit olması, ona son derece hızlı ve etkin bir antimikrobiyal etki

kazandırmaktadır. Etki mekanizması belirli bir elektron değişim sürecine dayanır: organik
moleküllerin elektronca zengin merkezlerine saldırır, bir elektron transfer ederek klorite

indirgenir ve oksidatif stres yoluyla mikroorganizmaları hızla inaktive eder. Hücre duvarı ve

zar yapılarının bozulması, yağ asitleriyle etkileşim ve protein sentezinin engellenmesi bu

mekanizmanın temel adımlarını oluşturur. Bu sayede bakteriler, virüsler, mantarlar ve
protozoonlar üzerinde yüksek etki gösterir; hatta mikroorganizmalar inaktif hale geldikten

sonra dahi etkisini sürdürür. Günlük yaşamda en yaygın kullanım alanı içme suyu

dezenfeksiyonudur. Klordioksit bu yolla insanlara ulaşmakta ve su kaynaklı patojenlerin
kontrolünde önemli rol oynamaktadır. İçilebilir özellikleri sayesinde, uygun dozlarda

kullanıldığında barsak florası ve mikrobiyota üzerinde zararlı etkiler göstermeden patojenleri

baskılayabilmektedir. Bununla birlikte, yüksek konsantrasyonlarda veya kontrolsüz

kullanıldığında faydalı mikroorganizmalar üzerinde de baskı oluşturabileceği göz önünde
bulundurulmalıdır. Klasik klor bazlı dezenfektanlardan farklı olarak düşük

konsantrasyonlarda güçlü etki göstermesi, biyofilm yapılarının ortadan kaldırılmasında

üstünlük sağlaması ve zararlı yan ürün oluşumunu sınırlaması, onu su arıtımı, gıda güvenliği,

tıbbi ekipman dezenfeksiyonu ve sağlık kurumlarında hijyenin sağlanması açısından değerli
bir seçenek haline getirmektedir. Mekanizma kanıtları ve laboratuvar çalışmaları ışığında,

klordioksit insan, hayvan ve çevre sağlığını kapsayan Tek Sağlık uygulamalarında etkili bir

biyosit olarak öne çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Dezenfektan, enfeksiyon etkenleri, klordioksit, mücadele mekanizmaları,

tek sağlık uygulamaları.

151