Page 72 - congress

ORAL PRESENTATION / TAM METİN SÖZLÜ SUNUM

Antioksidanların terapötik etkisi, özellikle Nrf2/HO-1 ve NF-κB gibi sinyal yollarının
modülasyonu ile ilişkilidir. Nrf2'nin aktive edilmesi, antioksidan yanıtın artmasına ve

inflamasyonun baskılanmasına neden olurken; NF-κB yolunun inhibisyonu, pro-inflamatuar
sitokinlerin üretimini azaltır. Bu da gentamisin kaynaklı böbrek hasarına karşı hücresel

düzeyde koruma sağlar. Ayrıca, chrysin, naringenin, hinokitiol ve diosgenin gibi bileşiklerin

gentamisin kaynaklı böbrek hasarına karşı antioksidan, antiinflamatuar ve antiapoptotik
etkiler sağladığı güncel çalışmalarla gösterilmiştir (Mishra et al., 2021; Karunakar et al.,

2024; Albukhari et al., 2025; Bwambale et al., 2025). Bu ajanların Nrf2/HO-1, NF-κB, p38
MAPK gibi sinyal yolakları üzerinden etkilerini gösterdiği, oksidatif stres belirteçlerini

azalttığı ve böbrek histolojisini koruduğu rapor edilmiştir (Ayza et al., 2022; Attiyah, 2024).
Deneysel çalışmalar, 10-HDA ve ZnONP gibi ajanların sinerjik etkiler oluşturduğunu ve

bu etkilerin apoptotik belirteçlerin (örneğin Bax, caspaz-3) inhibisyonu, anti-apoptotik

proteinlerin (örneğin Bcl-2) aktivasyonu ile desteklendiğini göstermektedir (Saleh et al.,
2025). Ayrıca MDA ve NO düzeylerinde azalma ile birlikte histopatolojik olarak da böbrek

dokusunda iyileşme gözlenmiştir.

KLİNİK ÇIKARIMLAR ve GELECEK PERSPEKTİFLER
Antioksidanların gentamisin nefrotoksisitesine karşı klinik kullanım potansiyeli,

antibiyotik tedavilerinin güvenliğini artırmak açısından büyük önem taşımaktadır. Oksidatif
stres ve inflamasyonu azaltmayı hedefleyen tedavi yaklaşımları, özellikle uzun süreli veya

yüksek doz gentamisin tedavisi gören hastalarda nefrotoksisite riskini azaltabilir.
Antioksidanların gentamisin ile birlikte uygulanması, böbrek fonksiyonlarının korunmasına

katkı sağlayarak renal komplikasyonların önlenmesinde etkili bir strateji sunar (Ahmadvand

et al., 2020; Gumbar et al., 2023). Son veriler, çeşitli antioksidanların yalnızca gentamisin
değil, aynı zamanda siklofosfamid (Ayza et al., 2022) ve asetaminofen (Attiyah, 2024) gibi

diğer nefrotoksik ajanlara karşı da koruyucu etki gösterebildiğini ortaya koymuştur. Ayrıca,
naringenin gibi doğal bileşiklerin antioksidan savunma sistemlerini aktive ederek böbrek

hasarını engelleyebileceği hem deneysel hem de klinik bazlı literatürde belirtilmiştir
(Ranasinghe et al., 2023; Bwambale et al., 2025). Bununla birlikte, klinik kullanıma geçiş

için uygun antioksidan ajanların seçimi, dozaj optimizasyonu ve tedavi süresi gibi konuların
netleştirilmesine yönelik ileri düzey klinik araştırmalara ihtiyaç vardır. Ayrıca, kurşun asetat

kaynaklı toksisite modelinde 10-HDA ve ZnONP kombinasyonunun sinerjik etkiler gösterdiği

69