Page 60 - congress
P. 60
ORAL PRESENTATION / TAM METİN SÖZLÜ SUNUM
vb.) temelli araştırmalarda tercih edilen bir programdır (Al-Tabakha & Alomar, 2020). PK-
Sim, tüm parametrelerin manuel olarak girilebildiği açık kaynaklı bir yapı sunar; topluluk
bloglarında (github vb.) yayınlanan veriler ile güncellenebilir (Prieto Garcia vd., 2022).
Avantaj ve Sınırlılıklar:
Avantajlar
• İnsan ve Hayvan Fizyolojisine Uygun Tahmin
PBPK modeller, insan ve hayvan fizyolojisini detaylı bir şekilde taklit edebilir. Bu
sayede ilacın vücutta izlediği yolun doğru bir şekilde tahmin edilmesine olanak tanır. Bu
modeller, özellikle çocuk, yaşlı ve organ yetmezliği olan hastalar gibi özel
popülasyonlarda doz ayarlamaları için büyük bir potansiyele sahiptir (Sun vd., 2024).
• Hayvan Deneylerinin Azaltılması
PBPK modelleme, ilaçların insan vücudundaki etkilerini simüle edebildiği için,
hayvan deneylerine olan ihtiyacı azaltabilir. Bu, etik ve ekonomik açıdan önemli bir
avantajdır (Sarvepalli & Vadarevu, 2025).
• İlaç-İlaç Etkileşimlerinin Öngörülmesi
• PBPK modelleri, birden fazla ilacın birlikte kullanılması durumunda organizmada
nasıl bir etkileşimle sonuçlanacağının tahmin edilmesine yardımcı olur (Foti, 2024).
• Uluslararası Kuruluş Rehberleri
Avrupa İlaç Ajansı (EMA) ve ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), PBPK modellerinin ilaç
onay süreçlerinde kullanılması için rehberler yayınlamışlardır. Bu, modellemenin
güvenilirliğini ve önemini göstermektedir (Paul vd., 2025; Sun vd., 2024).
• Kişiye Özgü Tedavi Seçeneği Sunması
AI destekli PBPK modelleri, kişisel fizyolojik verilerden yararlanarak bireylerin
yapısal farklılıklarına uygun ilaç, doz ve doz aralığı gibi parametrelerin belirlenmesini
kolaylaştırır. Bu modeller, özellikle infant, geriatrik, gebe ve/veya organ yetmezliği
bulunan bireylerde tedavinin etkinliğini artırır (Hartmanshenn vd., 2016).
Sınırlılıklar
• Veri Kalitesi
PBPK modellerin doğruluğu, kullanılan fizyolojik ve biyokimyasal kullanılan veri
kaynaklarına bağlıdır. Eksik veya hatalı veriler, modelin güvenilirliğini azaltabilir (Cheng
vd., 2025).
• Uzmanlık Gereksinimi
58

